Tijdens een overleg met zuivel onderzoekers bij een melkveehouder aan de keukentafel kwamen we tot de conclusie dat biest, de eerste melk na het kalven van de koe echt een heel bijzonder goudkleurig drankje is.
Bij koeien kunnen we met echo vanaf 28 dagen na de dekking door stier of kunstmatige inseminatie zien of ze drachtig is. In de daarop volgende 8 maand groeit dit embryo van circa 1 cm uit tot een kalf van ruim 40 kilo. Het bijzondere van koeien is dat ze NIET via de bloedsomloop antistoffen aan het kalf meegeven, in tegenstelling tot de mens, waar moeders wel antistoffen kunnen geven aan hun baby.
De eerste melk die een moeder koe aan haar kalf geeft, ook wel biest of colostrum genoemd, bevat daarom zeer veel antistoffen. De darm van het kalf is zo gemaakt dat deze antistoffen de eerste 24 uur na opdrinken bijna rechtstreeks het bloed ‘inlopen’. Het kalfje profiteert wel 3 tot 6 maanden van deze afweerstoffen van mama en kan ondertussen haar eigen afweer systeem ontwikkelen. Fantastisch toch?
Onze voorouders hadden dat al lang ontdekt, ook al wisten ze misschien niet precies wat de samenstelling was. Voordat antibiotica ontdekt was, werd biest gebruikt om bacteriën te bestrijden. Ook sporters gebruiken het soms om sneller te herstellen, ziekte te voorkomen en de prestaties te verbeteren.
Naast de boost van afweerstoffen krijgt het kalf ook eiwit voor spieropbouw, vet als energiebron en groeifactoren mee uit de biest. Dat is de reden dat veehouders het kalf dikwijls met een fles biestmelk geven kort na geboorte, om er zeker van te zijn dat het kalf dit ‘goudkleurige drankje’ binnen krijgt. De moeder koe wil nog wel eens te druk zijn met drooglikken, te druk met kalf beschermen of te moe om het kalf snel en voldoende te laten drinken. Niet zo gek toch, een bevalling is hard werken hoor. De boer helpt de koe daarom een handje mee. Immers, een goede start van het kalf is het halve werk!
Door contact van de neus van het kalf met de schedewand (de vagina van de koe) krijgt het kalf ook al wat gunstige bacterieflora mee van de moeder. Een soort natuurlijke vaccinatie van gunstige bacteriën. De geboorte van een kalf blijft een geweldig moment om te zien, daarnaast is het ook een wonderlijk proces van de natuur om een kalf een goede start met antistoffen en een natuurlijke vaccinatie mee te geven.
Bernd Hietberg
