Facebook

Volg ons

Omgang met grote dieren, zorg dat ze niet van je schrikken.

Iedereen die met koeien of paarden omgaat zal het herkennen, de dieren vinden het prettig om te weten dat er iemand aan komt. Rustig naar de dieren toe lopen wanneer je hen in het hok af stal benadert. Dat geld vooral wanneer je als vreemde de stal in komt die ze niet dagelijks zien, zoals de dierenarts.

Zo raak ik altijd rustig de staart aan, om de koe gerust te stellen voordat ik de temperatuur opneem bij een preventieve check up of bij een patiënt. Bij onderzoek van hart en longen leg ik vaak even een hand op de rug, tot het dier rustig gewend is, dan pas met de stethoscoop ter hoogte van de ribben om naar de longen en het hart te luisteren. Voordat een dier een prikje krijgt voor een vaccinatie, een langwerkende pijnstilling of heel af en toe antibiotica, laten we het dier ook wennen aan contact door een stevige hand op de staart of tegen het hoofd. Dat stelt ze vaak gerust. Een prikje doet een koe meestal geen pijn, het is vooral de schrik.

Ondanks de rustige benadering schrikt er af en toe toch een koe, die kan opspringen, een trap naar achter geven of langs (of over) je heen sprinten. Zo gebeurde het tijdens een bedrijfsbezoek dat koe Dora schrok, hard achteruit sloeg, recht op mijn knie. Een minuut of 5 zag ik sterretjes en was ik bang dat mijn knie stuk was. Na een dag stijf lopen trok het gelukkig vrij snel weg. De boer die er vlakbij stond schrok ook heftig van deze trap, hij heeft namelijk een hele rustige koppel met koeien.

Enige weken later maakten we een rondgang Koekompas. Dat betekent 1x per jaar samen met de veehouder 40 punten op het bedrijf langs lopen die er allemaal aan bij dragen dat de koeien gezond zijn, de melk gezond en het welzijn goed. Na een rondgang over het bedrijf in een uurtje, bespraken we de belangrijkste tips onder het genot van een bak koffie. Tot mijn verassing was er een groot stuk taart, om te vieren dat het goed afgelopen was met mijn knie. Hoe leuk is dat!

Koeien en paarden, veel mensen werken er iedere dag mee. Ze wegen met gemak 650 kg. Altijd met rust en respect benaderen, vanzelfsprekend voor de boer, maar ook onmisbaar om veilig te kunnen werken. 

Bernd Hietberg

Van veel mensen krijg ik de vraag waarom ik na 10 jaar installatietechniek de overstap heb gemaakt naar de varkenshouderij. Het is begonnen met mijn huidige vriendin, dochter van een varkenshouder.

Eén van haar zussen zorgde vroeger tijdens de zomervakantie van mijn schoonouders voor de varkens, maar dat was op een gegeven moment niet meer te combineren met haar werk. Toen bood ik aan om in de vakantieweek voor de varkens te zorgen.

Na een paar jaar één weekje in de zomervakantie voor de varkens te hebben gezorgd, zag ik in dat mijn ervaring vanuit de installatietechniek ook wel handig is in de varkensstallen. En bood ik aan om mijn schoonvader op de zaterdag te helpen met klussen op en rond de boerderij.

Zo leerde ik dat er achter de stalraampjes van een varkensboer heel anders wordt gewerkt dan bij mijn opa, die melkveehouder was en waar ik als kind regelmatig te vinden was. Mijn opa zei altijd: ‘zodra je een boerendochter aan de haak slaat, tel dan de stalraampjes.’ Ineens had ik er één gevonden met veel raampjes. Niet wetende dat de rekensom bij een varkenshouder iets anders is dan bij een melkveehouder, als het om de stalraampjes gaat.

In de loop van de jaren ging ik steeds een dag minder werken in de installatietechniek. Ik merkte namelijk dat ik het werken met de varkens en de bedrijfsvoering er omheen steeds leuker vond. Zo werd ik met dit ‘virus’ besmet.

Vanaf 2018 ben ik helemaal gestopt met de installatietechniek. Het was wel even een ommezwaai, maar ik was al snel gewend aan het boerenleven.

De bedrijvigheid/management heeft mij behoorlijk verrast. Om boer te blijven is tegenwoordig een hele uitdaging. Je bent namelijk continu bezig om je bedrijf ‘up to date’ te houden.

Zo hebben we plateaus in de afdelingen gemaakt, zonnepanelen gelegd, koeling in het ventilatiekanaal gemaakt voor als het zomers erg warm wordt en hebben we ledverlichting geplaatst in de stallen. Ook zijn we de afgelopen jaren overgegaan naar het ‘beterleven’ concept. Dit om het bedrijf toekomstbestendig te maken.

Ik heb er geen spijt van gehad dat ik de overstap naar varkenshouderij heb gemaakt. Geen dag is hetzelfde met levende dieren.

In 1991, toen ik 5 was, was er een postbus 51 campagne met als boodschap “een beter milieu begint bij jezelf”. De laatste weken hoef je de krant of internet maar te openen en je komt het tegen; de boer heeft het gedaan! De landbouwsector maakt de zwaluwen dood, zorgt er voor dat er geen insecten meer zijn, maakt het landschap dood, zorgt voor de overmatige CO2 uitstoot, maken het klimaat kapot, mishandelen hun dieren en zo kan ik nog wel even doorgaan. Vaak zijn deze “feiten” helemaal geen feiten en berusten ze op emotie of onderzoeken die niet gelezen zijn. En dat doet pijn.

Mijn ouders, met name mijn moeder, kunnen zich nog geregeld verbazen over de onbevangenheid waarmee ik zo nu en dan weer eens in een nieuw project stap. Nu kun je dit ook wel naïef noemen, maar ik vind onbevangen toch mooier klinken. Dan krijg ik meestal te horen: kan een ander dat niet doen? Of nog mooier in het geval van deze columns: de mensen zijn je echt wel een keer zat hoor Hans..... van je eigen moeder.... Maar ze meent het goed.

Soms slaat die verbazing toch om in begrip. Ik ben op twitter en instagram een account begonnen met de naam Koeiemorgen,

 Zaterdagochtend fietste er een gezin langs mijn kippenverblijf. Ze hadden al een tijdje bij de uitloop gestaan om de kippen te bekijken.

Op een hete dinsdagmiddag, ruim boven de 30 graden, belde een boer naar onze praktijk dat koe Coba opeens bijna geen melk meer gaf.

Het is bijna Bevrijdingsdag. Toch een moment om hier ook in deze column bij stil te staan. Wat betekent het voor mij. Als ik aan Bevrijdingsdag denk, denk ik eigenlijk direct aan voedsel en het landbouwbeleid sindsdien. Na de oorlog wilde men nooit meer honger er moest genoeg veilig en goedkoop voedsel komen. Heel veel landbouwbeleid en regeltjes hebben nog hiermee te maken. 

Bij Bevrijdingsdag kan ik het niet helpen om ook te denken aan de eerste dag van het jaar dat mijn koeien weer naar buiten mogen.

Een nachtje weg met z’n tweeën staat op de planning voor de komende maand. Maar dat is nog een heel geregel. Naast het personeel wat komt om de koeien te voeren en te melken,  laten we onze dieren nooit een nacht zonder toezicht. 

Ieder jaar organiseert Friesland Campina voor de veehouders, de leden van de coöperatie, een nascholingsdag. Na de opening op deze dinsdagmorgen in februari legde de verkoop directeur uit hoe lastig het is te onderhandelen met grote supermarkten. Veehouders willen graag duurzaam en diervriendelijk produceren maar veel grote winkelketens kopen liever de goedkoopste melk, vlees en eieren vooral als huismerk, maakt niet uit waar vandaan. Daar komt nu toch verandering in.

 Op een zaterdagmorgen gaat de telefoon, 3 pasgeboren kalfjes zijn sloom. Aangekomen bij de boer blijken 3 kalfjes slap, koud maar niet uitgedroogd. Na de hitte periode van de zomer vorig jaar blijkt de stier toen het weer koeler werd in korte tijd 20 koeien besprongen te hebben, nu volgt een heuse ‘babyboom van kalfjes’.

© 2019 MelkNatuurlijk