Rond 1713 brak in Nederland voor het eerst runderpest uit. Een virus ziekte die hoge koorts en heel veel sterfte kon geven bij runderen. Er zijn dorpen waar nog minder dan 10% van de dieren de uitbraak van runderpest overleefde, als koeienliefhebber lijkt me dat echt verschrikkelijk.
Maar er was zo’n grote behoefte aan melk, boter en kaas dat de boeren toch doorzetten en soms met steun van de kerk na een uitbraak toch weer 1 of enkele nieuwe runderen kochten. De Groninger Geert Reinders ontdekte dat kalveren weerstand mee kregen van hun moeder en dat wanneer ze op jonge leeftijd gevaccineerd werden maar milde verschijnselen kregen en later bestand waren tegen de pest. Deze ontdekking is de basis van de huidige kennis over immuniteit en vaccinatie.
Vanwege de belangrijke rol van runderen voor de voedselvoorziening werd na de zoveelste uitbraak op 10 december 1821 de Rijksveeartsenijschool opgericht. Vierentwintig mensen starten met de studie onder leiding van 3 docenten en een hoefsmid om runderpest te bestrijden en de gezondheid van paarden te verbeteren. De hoefsmid was ook van groot belang voor de ontwikkeling van paardenkennis bij dierenartsen omdat paarden onmisbaar waren voor het leger en het werk op het platteland.
Honderd jaar later in 1922 worden de dierenartsen verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole van voedsel. Dierenartsen hadden een belangrijke rol bij onderzoek naar hygiene, houdbaarheid van voedsel en de overdracht van micro organismen. Dierenartsen zorgden ervoor dat voedsel afval en dode dieren niet meer in de grachten belandden maar vernietigd werden. Daarmee werden grote gezondheidsrisico’s voor mensen weg genomen want een dood dier is voor allerlei nare bacteriën een feest. Het ziet er natuurlijk raar uit als een gestorven dier opgehaald wordt voor destructie, maar hoe prettig is het dat een dood dier, voedingsbodem voor bacteriën en rottingslucht, tegenwoordig veilig opgehaald wordt en omgezet in groene energie ipv stinkend in de gracht.
Na de tweede wereldoorlog neemt het aantal voedsel producerende dieren en ook de huisdieren flink toe en daarom ook het aantal (vrouwelijke) dierenartsen. Meer dan 80% van de dierenartsen die afstudeert is vrouw, dus als mannelijke dierenarts wordt je steeds zeldzamer .De laatste 25 jaar studeren dierenartsen gespecialiseerd af op een diersoort en wordt de kennis over alle infectieziekten gebundeld met humane artsen onder One Health. Gezamenlijk medisch onderzoek zoals infecties en niet overdraagbare ziekten zoals kanker, hart- en vaatziekten.
Utrecht is de enige plaats in Nederland waar de opleiding te volgen is. Wist je dat de Nederlandse dierenartsen opleiding op de 3e plek van beste dierenartsen opleidingen in de wereld staat? Het jubileum werd gevierd met een Veterinair Vuur estafette door heel het land waarbij door 43 dierenartsenpraktijken 1500 km afgelegd werd te voet, te fiets of te paard. Wij brachten de fakkel van Beilen naar Coevorden in 4 uur tijd. Gezamenlijk werd door de teams daarmee meer dan €20.000 euro opgehaald voor goede doelen.
Het beroep is flink verandert maar nog steeds hard werken en harstikke mooi, al 200 jaar lang en in de top 3 staat van de wereld ranglijst, daar mag Nederland trots op zijn.
Bernd Hietberg
